ท่อเหล็กดำ SCH คืออะไร เลือกใช้อย่างไรให้เหมาะสม

ในการทำงานเกี่ยวกับงานท่อ จะต้องกำหนด 2 อย่าง คือ ขนาดท่อ และ ความหนาท่อ ทุกครั้ง หากซื้อโดยไม่มีความเข้าใจในส่วนนี้อาจทำให้ใช้งานไม่ได้ เนื่องจากเกณฑ์ในการเลือกท่อเหล็กไปใช้งานนั้นจะดูแค่ที่ขนาดอย่างเดียวคงไม่ได้ วันนี้เราจะพามาทำความรู้จักเกี่ยวกับการกำหนดผนังของท่อ และ ความหนาของท่อ หรือที่หลายๆ คนมักคุ้นชินกับคำว่า ท่อ SCH 40 หรือ ท่อ SCH 80 

ท่อเหล็ก SCH มี 2 ประเภท คือ

1. แบบมีตะเข็บ(Welded Pipe)

ท่อเหล็กดำแบบมีตะเข็บ นิยมเรียกกันว่า ท่อดำ หรือ ท่อเหล็กดำ sch 40  ท่อเหล็กดำนี้ เป็นท่อที่เหมาะกับแรงดันที่ไม่สูงนัก เช่น เป็นท่อปล่อยน้ำทิ้ง ท่อปล่อยลมไหลผ่าน ท่อน้ำประปา สาเหตุที่ไม่เหมาะกับงานที่ต้องทนแรงดันสูง เพราะกรรมวิธีการผลิต การเชื่อมรอยต่อให้ติดกันกลายเป็นท่อ มีโอกาสที่จะเกิดรอยแตกตรงส่วนรอยต่อได้

ประเภทการใช้งาน : ใช่สำหรับเป็นท่อลำเลียง, ท่อประปา, ท่อชลประทาน และงานโครงสร้างทั่วไป

2. แบบไร้ตะเข็บ(Seamless Pipe)

ท่อแบบไร้ตะเข็บ ท่อเหล็กที่ไม่มีตะเข็บ (ท่อเหล็กไร้ตะเข็บ, Seamless Pipe, SMLS Pipe) เหมาะกับงานที่ต้องรับแรงดันสูง ทนความร้อนได้สูง เช่น งานน้ำมัน  งานแก๊ส  เพราะเป็นงานที่ต้องอาศัยความปลอดภัยมาก  ท่อจะแตกไม่ได้  กรรมวิธีในการผลิตท่อเหล็กไม่มีตะเข็บโดยคร่าวๆ  คือ  การนำเพลาตันไปหลอมให้ร้อน  จากนั้นก็เจาะทะลุเพลาตันให้เป็นรูกลวงไป  เราก็จะได้ท่อเหล็กไม่มีตะเข็บ

 ประเภทการใช้งาน : ใช่สำหรับท่อแก๊ส, น้ำมัน, งานไอน้ำ และงานโครงสร้างทั่วไป

SCH คืออะไร

SCH หรือ Schedule คือ การแสดงความหนาของผนังท่อเหล็ก หมายเลข SCH ท่อ คือ ความหนาของผนังท่อ ทั้งนี้ความหนาจะขึ้นอยู่กับขนาดท่อด้วย เมื่อจํานวนตัวเลขเพิ่มขึ้นความหนาของผนังจะหนาขึ้น นอกจากนี้หากตัวเลขเท่ากันแต่ขนาดตัวท่อไม่เท่ากันจะทำให้ความหนาของผนังไม่เท่ากันตามไปด้วย

 โดย SCH จัดเป็นเกรดที่อยู่ใน มาตรฐาน Asme B36.10M หรือ American Society of Mechanical Engineer (สมาคมการกำหนดมาตรฐานสำหรับวัสดุทางวิศวกรรมที่จะใช้ในการก่อสร้างและโครงสร้างพื้นฐานอเมริกัน) มาตรฐานครอบคลุมการกำหนดมาตรฐานขนาด และขนาดของท่อเหล็ก ท่อเหล่านี้มีทั้งแบบไม่มีรอยต่อหรือแบบเชื่อม และใช้กับอุณหภูมิและแรงดันที่สูงหรือต่ำ ท่อพิเศษสำหรับระบบท่อส่งของเหลว เช่น น้ำมันและก๊าซ, น้ำ, สารละลาย เป็นต้น ใช้มาตรฐาน ASME B 36.10M

การกำหนดขนาดท่อ

ด้วยวิธีบอกเป็น NPS หรือ Nominal Pipe Size เป็นการบอกขนาดท่อเฉลี่ยกึ่งกลาง ระหว่างเส้นผ่านศูนย์กลางนอก (OD) และเส้นผ่านศูนย์กลางใน (ID)

กำหนดความหนาขนาดต่างๆ ด้วย Sch หรือ Pipe Schedule Number เริ่มตั้งแต่ Sch 5, 10, 20, 30, 40, 60, 80, 100, 120 ดังนั้นในการกำหนดขนาดท่อต้องกำหนดขนาดท่อ NPS หน่วยเป็น นิ้ว (“) และความหนาท่อ (Sch) เช่น ท่อเหล็ก 2″ SCH 40 คือ ท่อมีขนาดความโตเฉลี่ย 2 ” (OD 60.3 mm) และความหนาท่อ SCH 40 จะมีความหนาท่อเท่ากับ 3.91 mm

เทียบความแตกต่าง ท่อเหล็ก SCH 40 และ SCH 80

ดังนั้น ความแตกต่างที่สำคัญระหว่างท่อ SCH 40 และ SCH 80 คือความหนาของผนัง, เส้นผ่านศูนย์กลางภายใน และน้ำหนักท่อเหล็ก SCH 80 จะมีความหนาของผนังมากกว่า เส้นผ่านศูนย์กลางภายในที่เล็กกว่า และมีน้ำหนักสูงกว่าท่อ SCH 40 

ขอบคุณข้อมูล

https://naichangmashare.com/