เหล็กข้ออ้อย (Deformed Bar) คืออะไร

19 กันยายน 2566

บทความ

เหล็กข้ออ้อย เหล็กเส้น วัสดุที่สำคัญอย่างมากที่ใช้สำหรับเสริมความแข็งแรงให้แก่โครงสร้าง ซึ่งเป็นวัสดุที่ต้องใช้รับแรง ทั้งงานคอนกรีต และงานก่ออิฐ

ลักษณะและคุณสมบัติ

เหล็กเส้นกลมที่มีผิวบั้งเป็นปล้องตลอดความยาวเหล็ก หรือ เรียกสั้นๆ ได้ว่า DB (Deformed Bar) นอกจากนี้ยังมีชื่อเรียกอื่นๆ อีก เช่น เหล็กอ้อย เหล็กบั้ง เหล็กข้อ เป็นต้น หน้าที่สำคัญเลยคือช่วยให้เหล็กยึดเกาะกับคอนกรีตได้ดี ทำให้โครงสร้างอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กมีความแข็งแรง เป็นเนื้อเดียวกัน ส่วนมากมักใช้ในงานก่อสร้างที่ต้องการเพิ่มความแข็งแรงให้กับคอนกรีต เช่น คาน เสา สะพาน เขื่อน บ้าน อาคาร เป็นต้น

มาตรฐานที่ใช้ใน เหล็กข้ออ้อย

มาตรฐานที่ใช้ถูกออกโดย สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม(สมอ.) โดยออกเป็นมาตรฐาน มอก. 24-2548 ซึ่งเหล็กเส้นข้ออ้อยจะมีกำลังรับแรงดึงที่จุดครากอยู่ที่ประมาณ 3000, 4000, 5000 ksc. หรือชั้นคุณภาพ SD30, SD40, SD50 ตามลำดับ

คุณลักษณะที่ถูกต้องตามหลัก มอก.

เหล็กข้ออ้อย ต้องมีผิวเรียบเกลี้ยง (ยกเว้นบริเวณที่เป็นบั้ง ครีบ และเครื่องหมายที่เป็นตัวนูน) และต้องไม่ปริ ไม่แตกร้าว ไม่มีสนิมขุม หรือตำหนิอื่นซึ่งมีผลเสียต่อการใข้งาน
เหล็กข้ออ้อยต้องมีบั้งเป็นระยะๆ เท่าๆ กันโดยสม่ำเสมอตลอดเส้น บั้งและครีบที่อยู่ตรงข้ามกันต้องมีขนาดและรูปร่างเหมือนกัน
มุมแหลมต้องไม่น้อยกว่า 45 องศา ในกรณีที่บั้งทำมุมกับแกนของเหล็กข้ออ้อยตั้งแต่ 45 ถึง 70 องศา บั้งจะต้องวางกลับทางกันบนแต่ละข้างของเหล็กข้ออ้อย หรือบั้งทั้งหมดข้างหนึ่งต้องกลับทางกับบั้งทั้งหมดของอีกข้างหนึ่ง แต่ถ้าบั้งทำมุมแหลมกับแกนของเหล็กข้ออ้อยเกิน 70 องศา ก็ไม่จำเป็นต้องกลับทางกัน ตามภาพด้านล่าง

วิธีการอ่านเครื่องหมาย มอก.

ที่เหล็กข้ออ้อย อย่างน้อยต้องมีเลข อักษรหรือเครื่องหมาย แจ้งรายละเอียดต่อไปนี้ ประทับเป็นตัวนูนถาวรบนเนื้อเหล็กให้เห็นได้ง่าย ชัดเจน เรียงกันไปตามลำดับ

ชื่อผู้ทำหรือโรงงานที่ทำหรือเครื่องหมายการค้าที่จดทะเบียน
ชื่อขนาด
ชั้นคุณภาพ
สัญลักษณ์ “T” (เฉพาะเหล็กข้ออ้อยที่ผ่านกรรมวิธีทางความร้อน (heat treatment) ในระหว่างการผลิต)

การนำไปใช้งาน

เหล็กข้ออ้อย เป็นเหล็กที่ใช้เพื่อเป็นโครงสร้างการก่อสร้างโครงสร้างแบบคอนกรีตเสริมเหล็ก และรองรับน้ำหนัก ซึ่งในการก่อสร้างแต่ละครั้งยังต้องมีการใช้งานควบคู่กับเหล็กเส้นกลมด้วย แต่ส่วนมากจะใช้เหล็กข้ออ้อยเป็นหลัก เนื่องจากมีคุณสมบัติรับแรงได้ดีกว่า และเป็นเหล็กที่มีแรงยึดเกาะพื้นผิวสูง เหมาะสำหรับงานคอนกรีตเสริมเหล็ก ที่ต้องการความแข็งแรงสูง เช่น เขื่อน, สะพาน หรืองานก่อสร้างใด ๆ ที่ต้องรับแรงอัดมาก ๆ และตึกที่มีความสูงมาก เป็นต้น

สามารถสอบถามตรวจสอบรายละเอียดเกี่ยวกับ เหล็กข้ออ้อย ได้ที่